Chè dây
Đông y có trị được vi khuẩn Helicobacter pylori (viết tắt là HP) không?
Tôi viết bài này bởi có rất nhiều bệnh nhân hỏi tôi câu này. Lại nữa Hôm vừa rồi có một người bạn là một bác sĩ chuyên khoa nội hàng đầu trong ngành y Việt Nam theo như vị này thì: tổ chức y tế thế giới chưa Công nhận một loại thảo dược nào Có thể diệt được vi khuẩn HP và ngài ấy cũng kết luận : “ đông y không diệt được vi khuẩn HP”. Thế là câu truyện tranh luận của chúng tôi bắt đầu xảy ra. Theo quan điểm của tôi nếu như có một loại thảo dược nào bạn dày công nghiên cứu phát hiện nó có thể diệt được dứt điểm vi khuẩn HP thì liệu tôi có đem công khai loại thảo dược đó cho mọi người mổ sẻ nghiên cứu không? Mặt khác đâu cần nhất định phải dùng thảo dược nào đó có khả năng giết chết vi khuẩn HP mới có thể diệt được vi khuẩn HP . Vi khuẩn HP là một loại vi khuẩn sống cộng sinh trong dạ dày đã nhiều ngàn năm nay người ta Chứng minh rằng khoảng 80% bệnh nhân viêm dạ dày là do vi khuẩn HP gây ra. Tuy nhiên Mãi tới năm 1992 các nhà khoa học Úc mới biết đến loài vi khuẩn này Vậy trước năm 1992 loài người không chữa được bệnh này sao?
Trong Đông y vi khuẩn HP là gì xin thưa trong các y văn cổ của đông y không có từ nào là vi khuẩn HP bệnh này cho Đông y tương ứng với những bệnh danh như vị quản thống, trường vị thấp nhiệt, trường vị hư Hàn…
Theo quan điểm đông y bệnh tật sinh ra bởi Ba nguyên nhân:
1/ Nội nhân : Hoàn cảnh xã hội gây ra những rối loạn về tâm lý xã hội do 7 thứ tình chí khác nhau gọi thất tình bao gồm: vui, giận, buồn, lo, nghĩ, kinh, sợ. khi những trạng thái tình thần này thái quá sẽ gây ra bệnh ( theo y học hiện đại khi stress tinh thần sẽ làm cho nồng độ axit trong dạ dày tăng cao làm tổn thương dạ dày)
2/ ngoại nhân: 6 loại khí gọi là lục dâm hay lục khí gặp khi trái khí bất thường gây nên bệnh tật gọi là lục tà: phong, hàn, thử, thấp, táo, hỏa (nói một cách dễ hiểu lục tà này là những tác nhân từ bên ngoài gây nên bệnh nó tương đương với các loại vi khuẩn, vi rút từ bên ngoài tấn công vào cơ thể chúng ta trong bệnh dạ dày có nhiễm vi khuẩn HP chính thuộc ngoại nhân là tà khí)
3/ Bất nội ngoại nhân : Nguyên nhân khác (ăn uống, vết thương, trùng thú cắn…). trong bệnh viêm loét dạ dày hành tá tràng nó là những bệnh nhân có tiền sử dùng những thuốc tân dược làm tổn thương dạ dày ( nhóm thuốc chữa thần kinh xương khớp Corticoid, Thuốc giảm đau hạ sốt Aspirin Các loại thuốc kháng viêm không steroid (diclofenac, indomethacin…) có tác dụng chống viêm, giảm đau, được sử dụng trong điều trị chứng thoái hóa khớp, viêm đa khớp, thoái hóa cột sống, đau lưng, viêm khớp dạng thấp)
Cả 3 nguyên nhân này đều có thể sinh ra bệnh dạ dày . Vi khuẩn HP cũng là một loại sinh vật nó chỉ phát triển mạnh khi ở môi trường thích hợp với sự phát triển của nó người ta đã chứng minh rằng vi khuẩn này cộng sinh trong dạ dày ở tới 80% dân số thế giới tuy nhiên y học thế giới không đuổi cùng giết tận loài vi khuẩn này chỉ diệt nó khi nó phát triển mạnh gây ra bệnh viêm dạ dày. Cũng như loài chuột trên những cánh đồng chúng tồn tại song hành cùng với sự phát triển của hoa màu. Tuy nhiên người ta chỉ diệt chuột khi chúng phát triển tới ngưỡng làm tổn hại hoa màu, để diệt chuột người ta có rất nhiều phương pháp khác nhau. Diệt chuột bằng bả thuốc độc ,diệt chuột bằng những chiếc bẫy thông minh đôi khi người ta dùng cả điện 220v,có những người dùng những phương pháp kỳ lạ hơn như bắt được chuột đem khâu hộ môn lại thả chúng về tự nhiên chúng bực tức sẽ cắn đuổi những con chuột đồng loại, và còn một cách áp dụng từ nhiều ngàn năm nay rất hiệu quả đó là nuôi mèo một thiên địch của chuột. Để nuôi được mèo người ta phải dùng những thức ăn như cơm như cá Vậy xin hỏi cơm và cá có diệt được chuột không? Chắc chắn là được vì có cơm có cá sẽ có mèo và có mèo thì không còn chuột. Nhưng cơm và cá có độc với chuột không và câu trả lời lại chắc chắn là không rồi.Tương tự như vậy để diệt vi khuẩn HP ta có thể dùng những kháng sinh độc tố với vi khuẩn HP làm chúng phải bị chết. Tuy nhiên sử dụng kháng sinh để diệt vi khuẩn nó sẽ là con dao hai lưỡi bởi kháng sinh diệt được vi khuẩn cũng đồng nghĩa diệt luôn cả bạch cầu và vi khuẩn có ích vì thế rất dễ tái phát trở lại mà khi tái phát trở lại, và lần sau bao giờ cũng nặng hơn lần trước bởi vi khuẩn có ích và bạch cầu đã suy yếu không còn ai cạnh tranh cản trở sự phát triển của vi khuẩn HP. Mặt khác vi khuẩn HP là một vi khuẩn sống trong dạ dày nên nó khá quen với những kháng sinh tổng hợp mà người ta dùng để điều trị những bệnh khác. Điều này gây ra tình trạng viêm dạ dày có vi khuẩn HP kháng kháng sinh, tức là kháng sinh không còn diệt được vi khuẩn này.Thực trạng nước ta hiện nay kháng sinh đã và đang sử dụng rất bừa bãi thậm chí không cần sự chỉ định của bác sỹ. Vậy nên tình trạng các loại vi khuẩn kháng kháng sinh là rất phổ biến. (đấy là tôi chưa nó tới những tác dụng không mong muốn của thuốc kháng sinh)
Đông y trị vi khuẩn HP thế nào ?
Trị bệnh cầu kì Bản (trị bệnh cần tìm từ gốc dễ của bệnh)đây là phương châm chữa bệnh trong y học cổ truyền. Bởi vậy mới có phương pháp dụng bổ thế công dùng thuốc bổ chữa bệnh (phù chính khu tà) nâng cao chính khí để đẩy lùi tà khí đây thực chất là phương pháp làm mạnh hệ miễn dịch chống lại vi khuẩn. còn như phương pháp điều hòa trường vị thực ra đây là một phương pháp cân bằng nồng độ PH trong hệ tiêu hóa, làm cho nhu động ruột hoạt động nhịp nhàng đều đặn, thúc đẩy sự phát triển của vi khuẩn có ích tạo ra một môi trường không thích hợp cho vi khuẩn HP phát triển. Làm số lượng vi khuẩn có ích phát triển mạnh hơn cạnh tranh với HP làm nó suy yếu một cách tự nhiên.
Nước ta là một nước vùng khí hậu nóng ẩm bởi vậy bệnh tiêu hóa phát triển rất nhiều song kho tàng thuốc nam của cha ông ta để lại ví như bài thuốc Tràng Vị Vương Sơn Đan một bài thuốc diệt vi khuẩn HP rất hiệu quả được cấu tạo từ 4 nhóm thuốc nam chính1/ nhóm hành khí – hoạt huyết thông tích trệ chỉ thống (cải thiện chức năng nhu động ruột, giảm đau) Nghệ đen – chỉ thực (quả chấp non) – vỏ vối rừng – mộc hương nam (vỏ dụt)… 2/ nhóm bổ khí kiện tỳ (mạnh tiêu hóa) Vỏ chân chim – bạch truật nam – rễ vú bò – đinh lăng… xa nhân 3/nhóm điều hòa trường vị (điều hòa độ PH trong đường tiêu hóa) Nôi côi – cam thảo nam – vỏ con hầu…4/ nhóm thanh trừ thấp nhiệt (nhóm này gồm những vị thuốc được gọi là kháng sinh thực vật đặc trị viêm đại tràng – dạ dày) Lá khôi – dạ cẩm – khổ sâm – cỏ sữa nhỏ lá – trè dây – dễ mơ tam thể…
Bài này hiện nay điều trị hiệu quả tới 70% các ca viêm loét dạ dày – tá tràng có vi khuẩn HP. Tại sao lại là 70% mà không phải con số khác. Xin thưa tại vì có khoảng 70% các ca viêm loét dạ dày – tá tràng thuộc thể nhiệt, thể trường vị thấp nhiệt. với các triệu chứng như: trào ngược, ợ hơi, ợ chua, hôi miệng, khô miệng…. thậm chí là đi phân lúc lỏng lúc táo.
Thể này dùng bài này rất hiệu quả tuy nhiên trên lâm sàng chúng tôi thường kết hợp với một số loại thuốc bổ theo thể trạng cụ thể ( bổ âm, bổ dương, bổ khí, bổ huyết)
, để cân bằng âm dương điều tiết cân bằng nồng độ axít trong cơ thể. Bằng kinh nghiệm điều trị bệnh viêm loét dạ dày – tá tràng có vi khuẩn HP từ nhiều năm nay tôi nhận thấy. Bệnh khỏi bệnh rất ít trường hợp bị tái lại, và trong quá trình điều trị sức khỏe tổng thể toàn thân được cải thiện tốt. Tuy nhiên nó có một nhược điểm là lượng thuốc uống vào nhiều hơn thuốc tân dược (thuốc tân dược 5-6 viên thuốc y học cổ truyền 30 – 40 viên), thời gian thuốc có tác dụng chậm hơn (thuốc tân dược 15-20 phút thuốc y học cổ truyền 3-7 ngày)
lương y: PHẠM NGỌC